بیماری سفیدک داخلی خیار | سفیدک دروغی خیار | سفیدک کرکی خیار

یکی از بیماری های شایع بین خیار سفیدک داخلی خیار یا سفیدک دروغی خیار می باشد. برخی این بیماری را با نام سفیدک کرکی خیار یا آتشک خیار نیز می شناسند. در این مقاله از آقا مهندس می خواهیم شما را بیشتر با بیماری سفیدک داخلی خیار آشنا کنیم. همچنین قارچ کش سفیدک داخلی و بهترین سم برای سفیدک دروغی را به شما معرفی کنیم. تا شما بتوانید با استفاده از قارچ کش سفیدک داخلی خیار یک کشاورزی پربار و پرسود از کشت خیار داشته باشید.

بیماری سفیدک داخلی خیار چیست؟

سفیدک داخلی کدوئیان (Downy Mildew) به اسم‌هایی چون بیماری سفید دروغی یا سفیدک کرکی و در بعضی مناطق از جمله جنوب کرمان به عنوان “آتشک یا سرخچه خیار” نیز معروف است. خوب است بدانید که عامل این بیماری قارچ Pseudoperonospora cubensis می باشد.

معرفی بیماری سفیدک داخلی خیار

این بیماری در اکثر مناطق کشت، از اهمیت بالایی برخوردار است. بیماری سفیدک کرکی کدوئیان، اولین بار توسط برکلی و کورتیس از کوبا در سال 1868، گزارش شده است. گونه Pseudoperonospora cubensis، عامل بیماری در گیاهان خانواده کدوئیان شامل خیار، طالبی، کدو و خربزه است. سفیدک کرکی کدوئیان در نواحی گرم، حاره‌ای و حتی نواحی نیمه خشک مناطق مدیترانه‌ای، گسترش دارد. ولی خسارت آن در نواحی گرم ومرطوب، بیشتر است.

پیشنهاد نویسنده: خرید بذر خیار

عامل بیماری در تمامی مراحل رشد، میزبان را آلوده می‌سازد، اگرچه بیماری تنها قسمت‌های هوایی را آلوده می‌کند، ولی با کاهش سطح فتوسنتز به خصوص در مراحل اولیه رشدمیزبان، موجب کاهش استقرار گیاه و کاهش محصول نیز می‌گردد. سفیدک‌ داخلی بیماری است که باعث سوختگی شاخ و برگ (بلایت شاخ و برگ) بوته‌های خیار می‌شود. خسارت سفیدک داخلی به بافت‌های جوان، برگ‌های سبز و ترد بیشتر است.

هنگامی که لایه‌ای نازک از آب، روی بافت‌های گیاهی قرار گیرد و رطوبت هوا بالا (رطوبت نسبی غالبا بیشتر از 85 درصد باشد) و دما خنک (دمای 15 تا 25 درجه و حداکثر 26/5 درجه سانتی‌گراد) باشد نه گرم، بیماری به شدت توسعه می‌یابد. بیماری سفیدک داخلی خیار در مدت کوتاهی خسارت زیادی به مزرعه خیار می زند و اغلب 40 تا 90 درصد شاخ و برگ جوان گیاهان را از بین می‌برند. همچنین موجب خسارت سنگین و یا انهدام محصول می‌شود.

میزان خسارت بستگی به طول دوره‌ی هوای مرطوب و یا سرد دارد. در هوای سرد و مرطوب، کنترل سفید داخلی خیار مشکل است. این بیمارگر هنگامی کنترل می‌شود که هوا گرم و خشک شود. مناطق خشک معمولا عاری از این بیماری هستند. این بیماری به ویژه در کشت‌های گلخانه‌ای و زیر پلاستیک، به دلیل مهیا بودن شرایط محیطی مطلوب، شامل رطوبت بالا، خیس بودن سطح برگ‌ها و دمای بین 16 تا 22 درجه سانتی‌گراد، گسترش زیادی دارد.

پیشنهاد نویسنده: بادزدگی گوجه فرنگی

علائم بیماری سفیدک داخلی خیار

شناخت علائم اولیه بیماری کمک می‌کند، قبل از گسترش و شیوع کامل بیماری با هزینه کمتری آن را کنترل کرد. بوته‌های خیار آلوده به قارچ سفیدک داخلی، حدود یک هفته بعد از آلودگی، علائم بیماری را نشان می‌دهند. علایم در ابتدا با شکل گرفتن لکه‌های سبز کم رنگ و یا زرد زاویه‌دار (عموما لکه‌های رنگ پریده زرد بین رگبرگ‌های سطح فوقانی برگ‌ها) در سطح برگ آغاز می‌شود.

قارچ سفیدک داخلی، معمولا در سطح زیرین برگ و مقابل لکه‌های فوقانی، پوشش کرکی سیاه رنگ یا دوده‌ای ایجاد می‌کند که ناشی از فعالیت قارچ در شرایط رطوبت بالا و انتشار بیماری به سایر بوته‌ها هستند، می‌باشد. جهت اطمینان از صحت تشخیص، پشت برگ را معاینه کنید و چنانچه حالت آب‌زده و پودر سیاه رنگ در اطراف لکه‌ها مشاهده شد، تشخیص درست است. در غیر این صورت علائم، مربوط به بیماری لکه برگی باکتریایی است.

با گسترش بیماری، لکه‌های زرد کمرنگ، به تدریج قهوه‌ای و به هم وصل می‌شوند. در نهایت برگ حالت خشکی (سوختگی) و نکروتیک به خود می‌گیرد که شبیه خسارت یخ‌زدگی است. به همین دلیل کشاورزان جیرفتی به آن آتشک خیار می‌گویند.

کنترل بیماری سفیدک داخلی خیار

در صورت بروز سفیدک داخلی خیار باید این بیماری را کنترل کنید تا خشارت بیشتری به محصولات کشاورزی شما وارد نکند. در ادامه برخی از راه های کنترل بیماری سفیدک داخلی خیار را به شما معرفی می کنیم.

8 راه کنترل زراعی:

1. هنگام کشت اطمینان حاصل کنید، بذر یا نشا عاری از بیماری باشد.
2. توسط قارچ‌کش‌های موثر در بازار و با مشورت یک گیاهپزشک، اقدام به کنترل شیمیایی کنید.
3. در گلخانه‌ها، می‌توان دما را افزایش و رطوبت نسبی گلخانه‌ را جهت کنترل بیماری، کاهش داد.
4. فاصله بین ردیف و بوته بیشتر در نظر گرفته شود تا جریان هوا به خوبی بین بوته‌ها جریان داشته باشد.
5. اندام‌های گیاهی آلوده در زمین زراعی و یا گلخانه را به طور کامل حذف کنید. ترجیحا آن‌ها را در مکانی خارج از مزرعه یا گلخانه، آتش بزنید.
6. از استفاده بی‌رویه از کودهای ازته خودداری کنید. همچنین باید براساس آزمون خاک، از کودهای پتاسه مناسب، جهت افزایش مقاومت گیاه استفاده کرد.
7. از آبیاری بیش از حد جلوگیری شود. بهتر است از سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده شود و برای تسریع در خشک شدن، آبیاری در اواخر صبح انجام گیرد.
8. استفاده از ارقام مقاوم، کم هزینه‌ترین، ساده‌ترین و مطمئن‌ترین و یکی از موثرترین ابزارهای مبارزه و کنترل بیماری‌های گیاهی است که در مرحله اول باید مورد توجه قرار گیرد.

کنترل شیمیایی:

در صورت مشاهده علائم بیماری سفیدک داخلی، کنترل شیمیایی و استفاده از قارچ‌کش‌ها بسیار ضروری است. زیرا بیماری سفید داخلی یک بیماری تهاجمی و مخرب است و کنترل این بیماری بدون استفاده از قارچ‌کش‌ها بعید است. قبل از نصب تونل، بوته‌ها را با قارچ‌کش، سم‌پاشی کنید و بلافاصله پس از برداشت تونل، استفاده از قارچ‌کش می‌تواند موثر باشد. در شرایط مرطوب، هر 5 تا 7 روز، یک قارچ‌کش مصرف کنید. زمانی که هوا خشک‌تر است، فاصله 10 تا 7 روز، می‌تواند رعایت شود.

پیشنهاد نویسنده: کمبود پتاسیم در خیار

قارچ‌کش‌های حفاظتی و سیستمیک برای کنترل بیماری سفیدک داخلی کدوییان، موثر است. ولی اگر شرایط آب و هوایی برای گسترش بیماری مناسب باشد، استفاده از قارچ‌کش‌های سیستمیک، عملکرد بهتری دارد. از طرفی استفاده مکرر از قارچ‌کش‌های سیستمیک، ممکن است باعث بروز مقاومت در قارچ گردد. بنابراین ترکیب یا تناوب این قارچ‌کش‌ها با قارچ‌کش‌های حفاظتی، می‌تواند موثر باشد.

• جلوگیری از آبیاری شبانه
• عدم کشت متراکم بوته‌ها، کاهش رطوبت و تهویه مناسب
• مصرف فسفیت پتاسیم به عنوان سم معدنی با غلظت 3 در 1000 لیتر آب.
• مدیریت مصرف کودهای ازته در زمان به وجود آمدن اختلاف دمای شبانه روز

استفاده از قارچ‌کش‌ سفیدک داخلی خیار:

• پروپاموکارپ
• الیت یا فوزیتیل آلومینیوم
• سیدلی تاپ (در خیار گلخانه‌ای)
• کیسرپرو (با غلظت 400 گرم در هکتار)
• اینفینیتو (با غلظت 1/5 تا 2 لیتر در 1000 لیتر آب)
• رانمن (با غلظت 0/4 تا 0/5 لیتر در 1000 لیتر آب)
• اکویشن پرو (با غلظت 0/2 لیتر در 1000 لیتر آب)
• کاربندازیم به صورت تزریقی و کلروتالونیل به صورت برگی در دو مرحله

از بین سموم موجود در بازار، بهترین سم برای سفیدک دروغی، سمی ست که به سرعت باعث از بین رفتن قارچ عامل بیماری شود. همچنین دوره کارنس کوتاهی داشته باشد و قارچ به آن مقاوم نشده باشد. از بین سموم ذکرشده، 4 سم اول را می‌توان به عنوان بهترین سم برای آتشک خیار استفاده کرد. هر چند که سایر سموم نیز جز سم آتشک خیار محسوب می‌شوند و در شرایط مختلف کاربرد دارند.