بیماری موزائیک خیار

معرفی بیماری موزاییک خیار

بیماری ویروسی موزاییک خیار که به آن بیماری برگ تاولی و یا مخملک نیز گفته می شود در سرتاسر جهان و در هر دو آب و هوای معتدل و گرمسیری اتفاق می افتد.

نام بیماری: ویروس موزاییک خیار

عامل بیماری: ویروس (Cucumber mosaic virus (CMV

موزاییک خیار یک بیماری بسیار مهم است که می تواند خسارت اقتصادی چشمگیری را در بسیاری از محصولات از جمله خیار ایجاد کند. تلفات این ویروس از سالی به سال دیگر متفاوت است زیرا وقوع بیماری به تعداد شته های موجود برای انتقال ویروس در بهار یا پاییز بستگی دارد.

اگر پاییز و بهار خنک و مرطوب باشد جمعیت شته ها کاهش می یابد و شیوع ویروس پراکنده است و ممکن است گیاهان آلوده بیشتر در حاشیه مزرعه دیده شوند. با این حال اگر بهار و پاییز گرم و بارندگی ها کم باشد جمعیت شته ها بر روی گیاهان میزبان چند ساله زیاد می شود و در موقعیت مناسب به گیاهان جوان یکساله حمله می کنند.

در چنین شرایطی ممکن است میزان آلودگی صد در صد باشد و ممکن است است محصول را نابود کند. به طور معمول میزان کاهش عملکرد 10 تا 20 درصد است و در برخی موارد ممکن است محصول نیز برداشت شود اما از نظر ظاهری کیفیت لازم را ندارد. علایم بیماری بسته به سن گیاه هنگام بروز عفونت می تواند تا حد زیادی متفاوت باشد.

علایم بیماری موزاییک خیار

علائم بیماری موزاییک خیار ابتدا روی بوته ها و برگ های جوان ظاهر شده و برگ ها ناصاف، تاولی، چروکیده، کوچک و موزاییکی می گردد. رشد بوته ها متوقف شده و فواصل گره ها روی ساقه کوتاه و برگ های جوان در هم مجتمع می گردند. میوه های خیار نیز موزاییکی، زگیل دار و کوچک می مانند. به طور کلی علایم زیر را می توان در بوته های آلوده مشاهده کرد:

• گیاهانی که در اوایل فصل آلوده می شوند به شدت لکه دار هستند.
• الگوی موزاییکی از سبز روشن و تیره (یا زرد و سبز) روی برگ ها مشاهده می شود.
• برگ های تولیدی یا نقاط رشد گیاه بد شکل می شوند.
• روی میوه لکه هایی با الگوی حلقه ای تشکیل می شود.
• برگ ها معمولا کوچک هستند، این برگ ها رو به پایین پیچ خورده و به طور معمول اندازه کوچک دارند.
• در گل ها رگه ی سفید معروف به شکاف گل ظاهر می شود.

مدیریت و کنترل بیماری موزاییک خیار

استفاده از بذر و نشا عاری از ویروس مهم ترین اقدام برای جلوگیری از بیماری های ویروسی در بسیاری از گیاهان مخصوصا در رابطه با بیماری موزاییک خیار است. بنابراین در مرحله اول گیاهان عاری از ویروس را خریداری کنید.

هیچ ماده شیمیایی که یک گیاه آلوده به ویروس موزاییک خیار را درمان کند وجود ندارد و هیچ ماده ای وجود ندارد که از آلوده شدن گیاهان محافظت کند. مبارزه شیمیایی فقط می تواند جهت کنترل شته ها که عامل انتقال ویروس هستند صورت گیرد که باید به طور مستمر صورت گیرد زیرا بقای آن ها زیاد نیست و مصرف مداوم آن ها باعث افزایش هزینه های تولید می شود. گیاهانی که علایم بیماری را نشان می دهد به سرعت حذف کنید تا از انتقال و پراکنش ویروس جلوگیری شود.

مهم ترین عامل انتشار ویروس شته است. این ویروس می تواند علاوه بر شته به طور بالقوه روی ابزار های باغی و انگشتان باغبان منتقل شود و رعایت نکات بهداشتی و ضد عفونی کردن وسایل ضروری است.