مراحل جوانه زدن بذر :

جذب آب و متورم شدن:

بلافاصله پس از قرار گرفتن بذر در خاک مرطوب بعلت اختلاف پتانسیل زیادی که بین توده بذر و خاک اطراف آن وجود دارد ، آب توسط بذر جذب شده ، بذر متورم می می شود. پتانسیل بذرها فوق العاده منفی تر است.

این مرحله از جوانه زدن ربطی به زنده یا مرده بودن بذر ندارد و بر اساس اختلاف پتانسیل صورت می گیرد که نیازی به اکسیژن ندارد.

آبگیری بافت ها :

با ورود آب به فضای داخلی و زنده بذر، آب بتدریج در منافذ بین بافت ها نفوذ کرده، فرصت انتقال رطوبت به تک تک بافت ها داده می شود بطوری که پس از مدتی تمام بافت درونی بذر تقریباً بحالت اشباع می رسند.

تا این مرحله هم فرقی بین بذر زنده یا بذر غیر زنده وجود ندارد. در این مرحله بیشترین حجم آب مورد نیاز بذر جمع شده است.

بیشتر بدانیم: شیره کش کردن کود مرغی

جذب اکسیژن :

جنین بذر که تا این مرحله فعالیت بسیار کندی داسته ، با جذب آب کافی شدیداً فعال شده و بخشی از مواد داخل سلول را از طریق میتوکندی با جذب اکسیژن و در پروسه تنفس برای تولید انرژی مصرف می کند.

در این مرحله بذر باید در محیط با تهویه مناسب قرار گیرد تا اکسیژن کافی به بذر برسد. نبودن اکسیژن کافی باعث فساد بذر تحت تأثیر تخمیر می شود.

فعالیت آنزیمی و هضم اندوخته بذر :

آنزیم های محور جنین که به مقدار کم و غیر فعال وجود داشتند با دریافت رطوبت علاوه بر فعال شدن توسط آب موجود در بذر به نقاط مختلف منتقل شده ، اجزاء پروتئینی و نشاسته ای بذر را تجزیه کرده ، تبدیل به اجزای ساده تر برای مصرف جنین می کند.

سپس این مواد به سمت جنین منتقل می شوند که مرحله انتقال مولکول های هیدرولیز شده به جنین است.

نشاسته در آوندهای آبکش نمی تواند حرکت کند و باید به اجزاء ساده تر مانند ساکارز و گلوکز تجزیه شود و پروتئین هم همینطور در آوند آبکش حرکت نمی کند.

افزایش تنفس بذر و ساختن مواد :

اسیدهای آمینه و قندهای قابل مصرف به وفور در اختیار جنین قرار می گیرند و در اثر تنفس شدید بخشی از مواد به اجزاء ساده تر شکسته شده که از این اجزاء ، مواد جدید مورد نیاز تقسیم میتوز ساخته می شود و در مرحله اینترفاز صورت می گیرد.

بیشتر بدانیم: بیماری های خیار

تقسیم سلولی و بزرگ شدن جنین :

یعنی هم تقسیم صورت گرفته و سلولهای جدید آب جذب می کنند و حجیم می شوند و مرحله بعدی که با حجیم شدن زیاد جنین به پوسته بذر فشار زیادی آمده ، پوسته بذر پاره شده که در نهایت جنین اولیه بصورت ریشه چه و ساقه چه اولیه از بذر خارج میشود ( اول ریشه چه ظاهر می شود ).

مقدم بودن ریشه چه به اندام هوایی ، امتیازی برای بقای گیاهچه می باشد. در ابتدای مراحل جوانه زنی ، هورمون جیبرلین خیلی فعال است و 6 تا 7 روز بعد ، آنزیم آلفا و بتا آمیلاز فعال می شود.

آلفا آمیلاز در دانه های خشک وجود ندارد و پس از جذب آب ساخته می شود. بطور کلی اغلب آنزیم هایی که در فعل و انفعالات متابولیکی بذر شرکت دارند پس از جذب آب سنتز می شوند.

به این ترتیب با اتفاق افتادن مراحل بالا، بذر جوانه می زند. بنابراین همانطور که مشحص است برای اینکه بذر جوانه بزند، علاوه بر اینکه بذر باید سالم و زنده باشد، محیط و بستر مناسبی نیز باید داشته باشد.