بیماری فیتوپلاسمایی گوجه فرنگی یا غنچه درشت یا تورم جوانه (Big bud)

معرفی بیماری فیتوپلاسمایی گوجه فرنگی

فیتوپلاسمایی گوجه فرنگی توسط زنجره ها انتقال می یابند. فیتوپلاسماها گروه مهمی از بیمارگرهای گیاهی محدود به آوندهای آبکش هستند که در سلسله­ ی پروکاریوت­ ها و رده ­ی مالیکیوت­ ها طبقه­ بندی می­ شوند و همه ساله خسارت­ های قابل توجهی را به کشت­ های زراعی، سبزی، صیفی، زینتی و درختستان­ ها وارد می­ کنند.

علائم بیماری فیتوپلاسما در گوجه

مهم ترین و خاص ترین علامت این بیماری، بزرگ و دراز شدن کاسبرگ و یا همان غنچه است.

• علایم در برگ: برگ ها کوچک می مانند، حالت اسکلتی پیدا می کنند و بین رگبرگ ها زرد می شود (با علایم کمبود منگنز اشتباه گرفته نشود)، پشت برگ هایی که اندازه آنها عادی است، ارغوانی می شود (با کمبود فسفر اشتباه گرفته نشود) گاهی تا حدودی برگ های زرد شده، به خود می پیچند و این اشتباه را به وجود می آورد که بوته به ویروس آلوده شده.
• علایم در ساقه: ساقه های انتهایی کاملا راست و ایستاده خواهند بود و سر از بوته بیرون می آورند گویی که ساقه گیاه دیگری هستند.
• علایم در میوه: میوه تشکیل نمی شود
• علایم در ظاهر کلی بوته : بوته آلوده هم کوتوله باقی می ماند و فاصله میان برگ ها در ابتدا و میانه های ساقه کم تر است.

بیماری فیتوپلاسمایی گوجه به صورت پراکنده در استان های مختلف کشور مانند هرمزگان، اصفهان، شهر کرد، اردبیل و… گزارش شده است. در اکثر موارد خسارت آن کمتر از بیماری های خطرناک مانند ویورس سرجمک (TYLCV) شانکر و فوزاریم است. ولی به هر حال خسارت ان در هر بوته ای که آلوده شود، صد درصد و در کل مزرعه معمولا به طور متوسط 3 تا 10 درصد کل بوته ها را ممکن است آلوده کند.

کنتزل بیماری فیتوپلاسما یا غنچه درشت یا فیلودی گوجه

برای کنترل این بیماری، باید ناقل آن یعنی حشرات مکنده مانند تریپس و زنجره ها را کنترل کنید. برای این موضوع مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا باید به محض مشاهده اولین علایم، اگر در همان لحظه سموم حشره کش سیستمیک مانند سیوانتو داشتید، با رعایت اصول سمپاشی، سمپاشی کنید.
• بهتر است قبل از هر چیزی بوته های آلوده را  خیلی آرام از جا در آورده و بیرون از مزرعه چال کنید. یا روی آن یک نایلون بکشید تا تمام حشرات روی آن در داخل نایلون قرار بگیرند و سپس از جا بکنید و بیرون مزرعه چال کنید یا آتش بزنید.
• سیوانتو حشره کش سیستمیک شرکت بایر که پس از جذب توسط شاخ و برگ در گیاه به گردش در می آید و حشره ناقل با تغذیه از گیاه، تحت تاثیر این سم از بین میرود.
• سیوانتو را با دز نیم در هزار به محض مشاهده اولین بوته های آلوده، با رعایت اصول سمپاشی، سمپاشی کنید.
• نکته مهم اینکه سیوانتو در زمان گلدهی هم قابل مصرف هست و گل سوزی ندارد.
• برخی از منابع سمومی مانند مارشال و کونفیدور و ابامکتین را هم در کنترل برخی مکنده های ناقل موثر می دانند. اما سیوانتو پیشنهاد ما برای این مورد است.