تولید گوجه فرنگی در تونل های بلند

از تولید گوجه فرنگی در تونل بلند پلاستیکی برای امکان کشت زودهنگام در بهار یا ادامه دادن رشد و باردهی در پاییز استفاده می شود. در واقع تونل برای جلوگیری از سرمازدگی ابتدا و انتهای فصل استفاده می شود. معمولا کیفیت میوه در سیستم های تونلی نسبت به گوجه فرنگی های فضای باز بالاتر است به هر حال در این حالت شرایط کنترل شده تر است. تونل های بلند که با سازه های نیمکره ساخته می شود، ستون های آن می تواند فلزی، چوبی یا پلاستیکی باشد و پوشش سقف آن از پلاستیک است.

با نور خورشید گرم می شود، بصورت دستی تهویه می شود، و برای تولید محصولات میوه، سبزیجات و زینتی استفاده می شود. تونل های بلند با پوشش پلاستیکی پلی اتیلن پوشانده شده اند تا محافظت بهتر در برابر باد و سرما می تواند منجر به افزایش دمای روزانه داخل تونل از ۱ تا ۱۰ درجه شود. اگر از منبع گرمایی دیگری استفاده نشود، دمای شب در تونل معمولاً چند درجه گرمتر از دمای خارج است.

مزایای استفاده از تونل های بلند

از تونل های بلند در درجه اول برای افزایش فصل رشد استفاده می شود، که امکان تولید زودتر در بهار و بعد از آن در پاییز را فراهم می کند. افزایش متوسط درجه حرارت روزانه و محافظت در برابر برف، باد، باران و تگرگ باعث می شود تا گوجه فرنگی برای بازارهای قبل از فصل و پس از فصل که گوجه فرنگی های محلی پرداخت می شود، برداشت شود. گوجه فرنگی های پر از تونل را می توان چهار تا پنج هفته قبل از گوجه فرنگی های کشت شده در همان مکان برداشت کرد. فصل رشد طولانی مدت همچنین دوره طولانی گردش گردش پول را فراهم می کند.

گوجه فرنگی های موجود در تونل های بلند معمولاً بازدهی بالاتری در بازار، میوه با کیفیت بالاتر و محصولاتی کمتر تولید می کنند. فشار کمتر از بیماری ها و آفات حشرات نیز می تواند نیاز به کاربردهای قارچ کش و حشره کش ها را کاهش دهد.

تونل های بلند که با سازه های نیمکره ساخته می شود، ستون های آن می تواند فلزی، چوبی یا پلاستیکی باشد و پوشش سقف آن از پلاستیک است. با نور خورشید گرم می شود ، بصورت دستی تهویه می شود، و برای تولید محصولات میوه ، سبزیجات و زینتی استفاده می شود. تونل های بلند با پوشش پلاستیکی پلی اتیلن پوشانده شده اند تا محافظت بهتر در برابر باد و سرما می تواند منجر به افزایش دمای روزانه داخل تونل از ۱ تا ۱۰ درجه شود. اگر از منبع گرمایی دیگری استفاده نشود، دمای شب در تونل معمولاً چند درجه گرمتر از دمای خارج است.

نصب و راه اندازی تونل های بلند

در حالت ایده آل، تونل های بلند باید در مکانهایی با سایه و بدون سایه با خاکهای حاصلخیز و زهکشی شده قرار داده شوند. تونل می تواند برای همیشه در یک مکان باشد یا اینکه متحرک باشد. تونل های متحرک معمولا بازدهی بیشتری دارند. مکان تونل مخصوصا برای تونلهای دائمی که جابجا نخواهند شد، بسیار مهم است. تونل های بلند معمولاً از لوله های فلزی و قاب گل میخ های چوبی ساخته می شوند. تونل ها باید به اندازه کافی بزرگ باشند تا امکان کاشت، تولید و برداشت محصول در داخل تونل فراهم شود. برداشتن موقت دیواره های انتهایی کمک می کند كه از ماشین های خاک ورزی تجهیزات كاشت در تونل استفاده شود. تونل های بلند معمولاً ۴ تا ۸/۵ متر عرض و ۱۴ تا ۳۰ متر طول دارند.

جهت گیری تونل برای ایجاد حداکثر قرار گرفتن در معرض تابش خورشید به محل بستگی دارد. در عرض های جغرافیایی ۴۰ درجه شمالی، جهت گیری شرق به غرب توصیه می شود. برای مکانهای ۴۰ درجه جنوبی جهت شمال-جنوب توصیه می شود. با این حال، جهت گیری ضلع های طولی تونل در جهت عمود بر بادهای غالب، باعث بهبود تهویه داخل تونل می شود. دیواره کناری تونل باید بتواند نورد (قابل بازو بسته شدن) شود تا امکان تهویه فراهم شود. از آنجا که درجه حرارت در تونل در ساعات روشنایی روز می تواند از دمای مورد نیاز برای رشد گیاه و تولید میوه فراتر رود، دیوارهای کناری معمولاً در اوایل روز جمع می شوند و بعد از ظهر اواخر بسته می شوند تا گرما را حفظ کنند.

باز شدن دیواره های جانبی همچنین برای کاهش سطح رطوبت در تونل استفاده می شود. اگر دمای شب در محیط ۱۲ درجه یا بالاتر باشد، دیوارهای جانبی را می توان تمام شب باز گذاشت. برای جلوگیری از آفتاب سوختگی میوه در ماههای تابستان ممکن است به شید (پارچه سایه دار) نیاز باشد (البته در کشور ما از آب گل هم استفاده می کنند).

در شب و در دوره های هوای ابری، بسته به شرایط، دمای داخل تونل بلند معمولاً دو تا سه درجه گرمتر از دمای محیط خواهد بود. پوشاندن گیاهان با پوشش های ردیفی یا تونل های کم ارتفاع در داخل تونل بلند می تواند محافظت بیشتری در برابر سرما و همچنین محافظت در برابر آسیب حشرات ایجاد کند. در بعضی موارد، می توان از بخاری ها برای محافظت کوتاه مدت از یخ زدگی در دوره های سرد غیر منتظره استفاده کرد. با این حال، استفاده طولانی مدت از بخاری در تونل های بلند برای اکثر دوره رشد از نظر اقتصادی امکان پذیر نیست.

: خاک داخل تونل ها باید حداقل ۱۵ سانتیمتر بالاتر از خاک اطراف باشد تا زهکشی خوبی داشته باشد (منظور پشته ایجاد شود). استفاده از تختخواب های برافراشته در تونل همچنین باعث ایجاد خاک گرمتر می شود که باعث پیشرفت بیشتر محصول می شود. پوشاندن بسترهای برجسته با مالچ پلاستیکی سیاه همچنین باعث گرم تر شدن خاک، جلوگیری از رشد علف های هرز و کاهش اتلاف آب می شود.

و همچنین کاهش بیماری ها می شود زیرا رطوبت در معرض بخش حساس گیاه یا اندام هوایی کمتر خواهد بود. در سیستم های تونلی بلند، گیاهان گوجه فرنگی معمولاً در خاک کاشته می شوند. با رسیدن دمای خاک به ۱۸ درجه سانتیگراد در عمق ۵ سانتیمتری، معمولاً چهار تا شش هفته قبل از زمان سرما، می توان نشاهای چهار تا شش هفته کاشت. واریته های کامل در هر بوته گوجه به حدود ۱/۵ مربع فضا نیاز دارد، در حالی که ارقام در اوایل فصل اغلب به فضای کمتری نیاز دارند. بنا براین میتوان از این فضا برای کشت سبزیجات و محصولات زودرس استفاده کرد.

بوته ها در تونل ها بلند، سریع تر از از گیاهان فضای باز رشد می کنند. گیاهان ایستاده همچنین باعث نفوذ بهتر نور و افزایش جریان هوا در سایبان می شوند. این منجر به سطوح کمتری از بیماری محلول پاشی می شود. تعداد کمتری از میوه ها در گیاهان پشتیبانی شده با زمین تماس می گیرند و گیاهان ایستاده باعث می شوند گیاهان بیشتری در هر متر مربع فضا داشته باشند.

آبیاری با استفاده از سیستم های آبیاری قطره ای انجام می شود. سطح آب خاک می تواند بصورت روزانه با دستگاهی مانند کشش سنج کنترل شود. در دوره اوج تولید، گوجه فرنگی می تواند روزانه 1.5 تا 2.0 لیتر آب برای هر بوته مصرف کند. با این حال، میزان آبیاری بسته به عواملی مانند تراکم گیاه، سن گیاه، دما، رطوبت، بافت خاک، میزان شوری و میزان ماده آلی می تواند باعث تغییر میزان مصرف آب شوند. آبیاری منظم و کافی به جلوگیری از مشکلاتی مانند ترک میوه و پوسیدگی انتهای شکوفه کمک می کند. فاصله بین ردیف ها باید خشک نگه داشته شود تا رشد علف های هرز کند شود. مدیریت صحیح آب همچنین به حفظ سطح رطوبت در تونل در بهترین محدوده برای رشد گیاه و مجموعه میوه ها کمک می کند و از بروز و شدت بیماری های محلول پاشی می کاهد. از سیستم های قطره ای می توان برای اعمال مواد مغذی در طول فصل (باروری) نیز استفاده کرد.

گلهای گوجه فرنگی خود گرده افشانی هستند، اما برای انتقال گرده از نر به قسمتهای ماده گل به جریان هوا، لرزش یا حشرات نیاز دارند. جریان هوا حاصل از دیواره های جانبی باز معمولاً برای ایجاد گرده افشانی کاملا کافی است. اگر دیوارهای کناری برای مدت طولانی باید بسته بمانند، ممکن است اقدامات دیگری برای کمک به گرده افشانی لازم باشد. گیاهان یا خوشه های گل را می توان لرزاند، یا سیستم پشتیبانی گیاه را لرزاند. برای گرده افشانی گلها می توان زنبورهای عسل یا زنبورها را نیز به داخل تونل وارد کرد.